Letër Kadaresë

nga Alfred Lela

Alfred Lela

Ismail Kadaresë i kanë nisur letër javën e shkuar. E shkruar prej Nasho Jorgaqit, letra dhe as mëtimi i saj nuk të jep arsye të mjafta për t’u ndalur; jo se nuk është e habitshme dhe shqetësuese, por se ngjan si pushkë e vjetër nga një tjetër frëngji. Vajtim i dëgjuar domethënë.

Motivi i qëndisur me dogmë socrealiste dhe i paraqitur si analizë teksti, më shumë se kritikë e kulluar ishte një biçak i vogël qejfmbetjeje rrethuar me helm. Në të kundërt, ajo letër të fton për t’i ikur rastit dhe për të studiuar vazhdën apo kontekstin.Vazhda është numri jo i vogël i ‘denoncimeve’ ndaj mjeshtrit të letrave shqipe, i pranuar botërisht si një prej të mëdhenjve të letërsisë universale. Radhitja e këtyre fletërrufeve do donte kohë, por as nuk është nevoja e saj, duke qenë se çdo gjë që lidhet me shkrimtarin bëhet menjëherë dijeni publike. Skizofreninë e denoncimeve e përmbledh më së miri një shkrim i paradokohëve i Arben Kallamatës i cili shpallte, pak a shumë, se ‘erdhi shtatori muaji i sulmit kundër Kadaresë.’ Sepse çdo shtator zhvillohen, si me thënë, eliminatoret e Finaleve të Botërorit të Nobelit.Pse, megjithatë, ka kaq shpesh, e kaq shumë fort sulme ndaj një shkrimtari kryesisht me mantelin e demiurgut, i cili me ngulm i reziston kërkesës për t’u futur në arenën e debatit politik të ditës në Tiranë (debat mbi literaturën nuk ka). Gazetarët e dinë fort mirë këtë ngaqë më shumë se njëherë, buzëvarur kanë marrë mohime pas kërkesave për prononcime apo intervista ndaj shkrimtarit. Nëse, në ngut e sipër, a në mosdëshirë për t’u thelluar, ia mveshim antikadareadën inateve të vogla, të tipit: më the e të thashë; s’më pe e të pashë; ika e ta lashë; s’ma le, po ta lashë; jemi vetëm sa duke kënaqur shijen tonë bazike për informim dhe aspak thellimin që kërkon formimi. (më tepër…)